Açık Piyasa İşlemleri - APİ Nedir?

1800’lü yıllarda Amerika’da uygulanmaya başlanan ve son derece memnun kalınması nedeniyle hızla yaygınlaşarak kısa sürede dünya geneline yayılan açık piyasa işlemleri günümüzde pek çok dünya ülkesinde uygulanır hale gelmiştir. Açık piyasa işlemlerinin hedefi enflasyonu önlemek, kredi işlemlerini azaltmak veya para işlemlerini azaltmak olabilir.

Hedefe bağlı olarak farklı şekillerde uygulanabilen bir araçtır. Merkez Bankası (MB) tarafından gerek duyulduğunda kullanılan araçlardan biri olan bu işlem Pazar arzını azaltmak ya da duruma bağlı olarak çoğaltmak gibi hedeflerin kısa sürede gerçekleşmesini sağlayabilmektedir. Peki, açık piyasa işlemi nasıl yapılır ve nasıl bir süreç gerekir?

Açık Piyasa İşlemi Nasıl Yapılır?

Bilindiği gibi ekonomi dünyasında kontrolsüz fiyat artışları her ülkede karşılaşılan durumlar arasında yer alır. Bu fiyat artışı elbette enflasyonun artışını da beraberinde getirir. Merkez Bankası bu artışın kontrol altına alınabilmesi için bazı değerli evrakları satışa çıkarır. Bu evrakları satın alan bankalardır. Satış işlemi bankaların parasının Merkez Bankası kasasına geçmesini sağlar ki, satış işleminin amacı da zaten budur.

Satış işlemi ile beraber piyasadan para toplandığından nakit hacmi azalır. Talep de azaldığından hem fiyat artışları kontrol altına alınmış olur hem de enflasyon azaltılır. Bir anlamda Merkez Bankası devlet tahvillerini, hazine bonolarını satın alarak kasasındaki parayı piyasaya sürmüş olur. Bu işlem, para hacmi ile kredi hacminin genişletilmesi istendiğinde yapılan bir açık piyasa işlemidir.