Bireysel emeklilik fon tavsiyeleri ve değişiklikleri 2022

Bireysel emeklilik sisteminin en önemli avantajlarından biri de fon yönetimiyle kazanç elde edebilmektir. Fon tavsiyelerini ve fon kazançlarını bu yazımızda bulabilirsiniz.


Bireysel emeklilik sisteminde katılımcılar, ödedikleri katkı paylarını emeklilik yatırım fonlarında çeşitli oranlarda paylaştırarak birikimlerin değerlendirmektedir. Ancak ekonomideki dalgalanmalardan dolayı katılımcıların aklında, birikimlerini nasıl değerlendirebileceğine dair soru işaretleri olmaktadır. Hangi fonu tercih etmeliyim? Yatırım yaptığım fondan beklediğim kadar memnun kalmadım, ne yapmalıyım? Fonumu bir yıl içinde kaç kere değiştirebilirim?” gibi sorular bunlardan sadece birkaçıdır.




Bu yazımızda bireysel emeklilikte yatırım fonları ve değişiklikleri hakkındaki tüm sorularınıza yanıt bulabilir ve konu hakkında detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.

Bireysel emeklilik sisteminde yatırım fonları

Bireysel emeklilik sistemi için devlet katkısı kadar önemli olan bir diğer getiri kalemi de yatırım fonlarıdır. Emeklilik Yatırım Fonları, Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelikte belirtilen koşulları karşılaması ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onaylanması durumunda izah namelerinde belirtilecek portföy yönetim stratejisine uygun olarak kurulabilirler. 13.12.2007 tarih ve 45/1228 sayılı SPK kararına göre emeklilik yatırım fonları gelir amaçlı fonlar, büyüme amaçlı fonlar, para piyasası fonları, kıymetli madenler fonları, ihtisaslaşmış fonlar ve diğer fonlar olmak üzere altı ana tür ve bu ana türlerin altında yirmi beş alt tür olarak düzenlenmiştir. Bu beş türü tek tek inceleyelim.

Bireysel emeklilik sisteminde gelir amaçlı fonlar

Gelir amaçlı fonlar, yatırım yapılacak varlıkların temettü ve faiz gelirlerine önem verilerek belirlendiği fonlardır. Hisse senedi fonu, kamu borçlanma araçları fonu, özel sektör borçlanma araçları fonu, karma borçlanma araçları fonu, karma fon, uluslararası hisse senedi fonu, uluslararası hisse senedi fonu, uluslararası borçlanma araçları fonu, uluslararası karma fon ve esnek fon bu fonların alt türlerini oluşturmaktadır.

Bireysel emeklilik sisteminde büyüme amaçlı fonlar

Büyüme amaçlı fonlar, yatırım yapılacak varlıkların, varlıklardan elde edilebilecek sermaye kazancına ağırlık verilerek belirlendiği fonlardır. Hisse senedi fonu, küçük şirketler hisse senedi fonu, karma fon, uluslararası hisse senedi fonu, uluslararası karma fon ve esnek fon bu fonların alt türlerini oluşturmaktadır.

Bireysel emeklilik sisteminde para piyasası fonları

Para piyasası fonları, sürekli olarak portföyünde vadesine en fazla 180 gün kalmış likiditesi yüksek para ve sermaye piyasası araçları yer alan ve portföyünün ağırlıklı ortalama vadesi en fazla 45 gün olan fonlardır. Likit fon - kamu, likit fon-özel sektör ve likit fon-karma bu fonların alt türlerini oluşturmaktadır.

Bireysel emeklilik sisteminde kıymetli madenler fonları

Kıymetli madenler fonları, fon portföyünün en az %80ini kıymetli madenler ve altına dayalı varlıklardan oluşturmak amacıyla kurulan fonlardır. Kıymetli madenler fonu ve altın fonu bu fonların alt türlerini oluşturmaktadır.

Bireysel emeklilik sisteminde ihtisaslaşmış fonlar

İhtisaslaşmış fonlar, coğrafi bölge, ülke, sektör ve endeksler bazında yatırım yapan fonlardır. Yabancı ülke fonu, sektör fonu ve endeks fon bu fonların alt türlerini oluşturmaktadır.

Diğer fon türleri

Diğer fonlar, yukarıdaki fon türlerine girmeyen fonlardır. Dengeli fon ve esnek fon diğer fonların alt türlerini oluşturmaktadır.

Bireysel emeklilik fon tavsiyeleri

Bireysel emeklilik sisteminde fonların en az devlet katkısı kadar önemli olduğunu belirtmiştik. Hatta iyi bir yatırımla asıl getiri elde edilebilecek alanın fonlar olduğunu belirtirsek yanlış da olmayacaktır. Bu yüzden de iyi yapılacak bir fon yatırımı, emeklilik yaşamınızın kalitesini artıracak ve daha ferah bir yaşam sürmenize yardımcı olacaktır. 2020 yılında emeklilik yatırım fonlarının ortalama getiri oranı neredeyse %26ydı. 2020 yılındaki enflasyon oranının ,6 olduğu düşünüldüğünde katılımcıların ortalama reel getiri oranı yaklaşık ,4 olmuştur.
 
Ayrıca seçilen fonlara göre bu getiri oranı da değişiklik göstermektedir. Örneğin 2020 yılında altın fonu %55, döviz ağırlıklı kamu dış borçlanma araçları fonu %35, hisse senedi fonları ise %30 getiri oranına sahipken para piyasası ve bono piyasası fonlarında bu oran ile arasında değişmektedir. Bu ikinci durumda katılımcıların birikimleri artış gösterse bile enflasyon oranının altında bir oran olduğu için birikimleri değer kaybetmiş diğer bir deyişle alım güçleri düşmüştür. 2021 yılındaki bu dalgalanmadan dolayı katılımcılar genellikle emeklilik yatırım fonlarını değiştirme yönelimindeydiler.

Bireysel emeklilik fonlarında dönemsel kıyaslamalar

Bireysel emeklilikte 2020 yılı, emeklilik yatırım fonları getirileri açısından oldukça uç bir noktaydı. Yeni normallerle ve aşılama ile ekonomi biraz daha dengelenmiş duruma geldi ve ayrıca Merkez Bankası’nın politika faiz oranını yükseltme kararı ile 2021 yılının gözde yatırım fonları değişme eğiliminde oldu. Özellikle Merkez Bankası’nın ortaya çıkardığı para politikasıyla birlikte Türk lirasına dayalı fonlar dövize dayalı fonlara göre ön plana çıkabilirler. Böylelikle 2022 yılında tahvil bono gibi para piyasası fonlarının getirileri 2021e göre daha yüksek olacağı uzmanlar tarafından sıklıkla dile getirilmektedir.

Bireysel emeklilik fonları için altın ve hisse senedi

Bireysel emeklilik sisteminde uzun süreli kalmayı düşünüyorsanız yatırım fonlarını seçerken hisse senedi ve altın fonlarını mutlaka bulundurmalısınız. Pek çok uzman bu tercih sayesinde uzun vadede daha fazla karlı çıkma ihtimalinin olduğunu belirtmektedir. İçinde bulunduğumuz ekonomik konjonktür gereği altın fonları, döviz ağırlıklı fonlar, dış borçlanma fonları getiri olarak yüksek karlar bırakabilir olarak görülmektedir. Ancak 2020 yılının yüksek getiri sağlayan fonları ile 2021 yılının yüksek getiri oranın sahip fonları aynı olmayacak görüşü piyasada hakimdir. Dolayısıyla bireysel emeklilik katılımcıları emeklilik şirketlerindeki profesyonel fon yöneticileri ile görüşüp fon tercihlerini ve fonlara aktardıkları birikim tutarı oranlarını gözden geçirmelidirler.

Faiz içermeyen İslami BES fonları

Bireysel emeklilik sistemi, katılım bankacılığı prensiplerine uygun olarak faiz içermeyen enstrümanlara yatırım yapan fonlar aracılığıyla faiz konusunda hassas olan katılımcılar için de birçok imkân sağlamaktadır. Bu faizsiz fonlar aracılığıyla alım ve satımının İslam dininin ilkelerine göre caiz olan, faizsiz ve katılım bankacılığı esaslarıyla bağdaşan varlık fonlarına yatırım yapılmaktadır. Faizsiz yatırım fonlarından bazıları şunlardır:
  • Katılım bankalarında açılacak mevduat katılma hesapları,
  • Faiz barındırmayan mevduat cinsi varlıklar ile kıymetli madenleri içeren sermaye piyasası fonları,
  • Katılım endeksine ve bankacılığı ilkelerine elverişli hisse senetleri,
  • Altın ve diğer kıymetli madenler,
  • Girişim sermayesi yatırım fonu gibi faiz içermeyen menkul kıymet yatırım fonları,
  • Türkiyede veya yurt dışında ihraç edilen faizsiz borçlanma araçları.

Bireysel emeklilik fon değişiklikleri

Bireysel emeklilik sistemi katılımcıları bir takvim yılı içerisinde 6 defaya mahsus fon türlerini veya fon paylarını değiştirebilirler. Katılımcılar fon değişikliği yapmak için bireysel emeklilik sözleşmesi yaptıkları şirket ile temasa geçebilirler.

Diğer Makaleler