Bireysel emeklilik iptal edilirse ne olur? 2022

“Bireysel emeklilik iptal edilirse ne olur? Devlet katkısı kesintisi ve giriş aidatı kesintisi nedir?” gibi sorular bireysel emeklilik sistemine girecek ya da bireysel emeklilik sistemi içindeki katılımcıların merak ettikleri sorular arasında yer alıyor. Elbette bireysel emeklilik iptal edildiğinde neler olacağı insanların aklında haklı bir şüphe uyandırmaktadır. Acaba insanların ödemiş olduğu katılımcı payı tutarlarına ne oluyor? Bu ödemeleri geri alabilirler mi? İstedikleri anda bireysel emeklilik sistemi içinden çıkabilirler mi? Bu yazımızda bireysel emekliliğin iptal edilmesini ve iptal edilirse katılımcıların nelerle karşılaşabileceği konusunda bilgilere kolayca ulaşabileceksiniz.

Bireysel emeklilik nedir? BES’in amacı nedir?

Bireysel emeklilik, kişilerin hayatlarında birikim yapabilmelerini sağlayan özel bir emeklilik sistemi olup katılımcılarının özellikle emeklilik dönemlerindeki refah düzeyini artırmayı amaçlar. Vatandaşların emeklilik dönemleri geldiğinde, yatırımlarını istedikleri gibi harcayabildikleri bu sisteme katılmak zorunlu değildir. Mevzuatta yapılan güncel değişiklikle birlikte sadece 18 yaşını doldurmuş kişiler değil aynı zamanda 18 yaşının altındaki kişiler de bireysel emeklilik sistemine katılabilirler. Katılımcılar bireysel emeklilik iptalini isteyerek sistemden çıkabilirler. Ancak BES iptali yapılabilmesi için gereken bazı işlemler ve katılımcıların bireysel emeklilik sözleşmelerinde yer alan katılımcının uyması gereken şartlar vardır.

BES’e katılım zorunlu mu?

BES’e katılım zorunlu olmadığı gibi katılımcılar çıkmak istediklerinde iptal işlemlerine başlayabilirler. İstenilen zamanda yapılabilecek olan BES iptali bu sistem için katılımcının imzaladığı sözleşmenin ilgili olduğu banka ya da sigorta şirketi ile irtibata geçilerek yapılabilir. Her şirketin iptal etme sürecinin farklı olduğu unutulmamalıdır. Telefon, SMS veya müşteri hizmetlerinden gerekli tuşlamalar yapılarak işlem süreci başlatılabilir. Bazı banka ve şirketlerin iptal süreçleri hakkında detaylı bilgi için bu yazımızı okuyabilirsiniz.

Bireysel emeklilik iptal edilirse ne olur?

Bireysel emeklilik iptal edildiğinde yatırılan katkı payı tutarlarının geri alınması mümkün olup bu tutar üzerinden belirli kesintiler mahsup edilir. Yapılan kesinti oranları bireysel emeklilikte katılımcıların kalma süresine göre farklılık gösterir. Özellikle 10 yıl dolmadan iptal edilen bireysel emeklilik sözleşmelerinde yapılan kesinti oranlarının yüksek olacağı unutulmamalıdır. Kesinti olmadan bireysel emekliliğin iptal edilebilmesi için emeklilik sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iptal işlemine 60 günlük süre içerisinde başlanılması gerekmektedir.

Bireysel emeklilik iptal edilirse kesintiler neler olur?

“Bireysel emeklilik sistemi iptal edildiğinde yapılacak kesintiler nelerdir?” sorusunun cevabı katılımcılar tarafından merak edilmektedir. BES iptal edildiğinde 3 türlü kesinti yapılabilir. Bunlar stopaj kesintisi, giriş aidatı kesintisi ve devlet katkısı kesintisidir. Devlet katkısı kesinti oranları yıllara göre değişmektedir.

Bireysel emeklilikte devlet katkısı kesintisi

Bireysel emeklilikte devlet katkısı katılımcının ödemiş olduğu tutarın %30’u olup ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz. Bireysel emeklilik sisteminde katılımcılar devlet katkısını yıllara göre farklı oranlarda hak ederler. Buna göre sistemde kayıtlı tutar üzerinden hesaplanan devlet katkısının:

• Bireysel emeklilik sisteminde en az 3 yıl kalınırsa ’ine
• Bireysel emeklilik sisteminde en az 6 yıl kalınırsa %35’ine
• Bireysel emeklilik sisteminde en az 10 yıl kalınırsa %60’ına
• Bireysel emeklilik sisteminde emekli olunması, vefat edilmesi ya da maluliyet halinde 0’üne hak kazanılır.

 
Bireysel emeklilik sisteminden istenilen zamanda çıkılabileceği unutulmamalıdır. Ancak BES katılımcıları sistemden 3 yıl dolmadan ayrılmak isterlerse devlet katkısı almayı gözden çıkarmalıdır. 3 yıl dolmadan ayrılmak isteyen kişiler devlet katkısı alamazlar.

Bireysel emeklilikte stopaj kesintisi

Bireysel emeklilik sisteminde uzun vadeli yatırımlar esas alındığı için bireysel emeklilik iptal edildiğinde kesintiler yaşanmaktadır. Stopaj kesintisi birikime yansıyan getiriler üzerinden yapılır. BES’te yer alan katılımcılar emeklilik sözleşmelerini ilk 10 yıllık süreçte iptal ederlerse yapmış oldukları birikimin tamamı üzerinden Vergi Kanunu uyarınca oranında kesinti yapılır. Eğer katılımcı 10 yıllık prim ödemesini gerçekleştirmiş fakat henüz emekliliğe hak kazanmadığı dönemde sistemden ayrılmışsa bu oran olmaktadır. Bireysel emeklilik sözleşmesi yaptırmış kişiler emekli olmadığı dönemde yani 56 yaş altında vefat etmiş veya malul olmuşlarsa katılımcının lehtar ya da lehtarları yapılmış olan birikimin %25’i muaf olması kaydıyla kalan yatırım tutarı üzerinden %5’lik bir kesinti ile karşılaşırlar.

Giriş aidatı kesintisi

Giriş aidatı sözleşmenin bireysel emeklilik sistemine giriş anındaki brüt asgari ücret üzerinden hesaplanan aidattır. Bu tutar banka ya da sigorta şirketi tarafından peşin alınabileceği gibi ertelenmiş bir tarihte ya da taksitler halinde de alınabilir.



 
Sisteme girişte alınan ’luk kısım ve ertelenmiş kısmın toplamı;

• BES 3 yıldan önce iptal edilme durumunda brüt asgari ücretin %75’ini,
• 3 ile 6 yıl arasında iptal edildiğinde %50’sini,
• 6 ile 10 yıl aralığında ise %25’ini geçemez.
•  

Sistemde 10 yılını doldurmuş olan tüketiciden giriş aidat kesintisi yapılmaz.

Bireysel emeklilik sisteminde cayma hakkı var mıdır?

Bireysel emeklilik sözleşmesinin yürürlüğe girdiği andan itibaren sözleşmeyi imzalayan katılımcının 60 günlük süre içerisinde cayma bedeli talep edilmeksizin cayma hakkı vardır. Bu süre zarfında sözleşmeden dönen katılımcı, herhangi bir kesinti olmaksızın yatırılan tutarın tamamını alabilir. Ancak sözleşme serbestisi ilkesi bireysel emeklilik şirketi sözleşmede belirtmek şartı ile sözleşmeden dönme halinde belirli oranda kesinti yapabilmektedir. Bu kesinti tüketicinin sisteme girdiği anda yapmış olduğu masraf tutarının üzerinde olamaz. Ayrıca katılımcının sözleşme yürürlüğe girmeden cayma hakkını kullanırsa giriş aidatını hiçbir kesintiye uğramadan 10 iş günü içerisinde katılımcıya ödenmelidir.

BES iptal formu örneği olmalıdır?

Bireysel emeklilik sisteminde yer alan sözleşmeyi iptal etmek için kullanılan form örnekleri bankadan bankaya, şirketten şirkete değişmektedir. Bu yüzden hangi şirket ile sözleşme yapılmış ise o formun örneği alınıp doldurulması gerekir.

Bireysel emeklilik iptal edildiğinde yatırılan tutar ne zaman iade edilir?

Bireysel emeklilik sistemi sözleşmesinin iptal tarihi sonrasında 20 iş günü içerisinde yatırılan emeklilik katkı payı parası geri ödenmektedir. Emeklilik sisteminde biriken tutar katılımcının iptal esnasında belirttiği banka hesabına 20 iş günü içerisinde yatırılmaktadır. Bu 20 iş günü dolduktan sonra iade tutarına temerrüt faizi işlenmektedir.

Bireysel emekliliğin iptali halinde bilinmesi gereken önemli noktalar nelerdir?

Bireysel emeklilik sistemi sözleşmesini iptal ettirmek isteyen katılımcıların kendilerinden cayma bedeli talep edilmeksizin 60 günlük süre boyunca sözleşmeden dönme hakkı bulunmaktadır. Bu süre içerisinde iptal edilen sözleşmede, katılımcı yatırılan katılımcı payı tutarını hiçbir kesinti olmadan geri alabilir. Ancak 60 gün sonrasında yatırılan tutar üzerinden hesaplanan kesintiler yaşanmaktadır.

Bireysel emeklilik sistemi sözleşmesi süreci her şirket için ayrı olup katılımcının bizatihi sözleşmeyi yapmış olduğu banka ya da emeklilik şirketine başvurması gerekmektedir. Bireysel emeklilik sistemi sözleşmesi uyarınca 3 yıl boyunca aylık katılımcı katkı payı ödememiş olan katılımcılar yatırdıkları tutar üzerinden hesaplanan %25 oranındaki devlet katkısından yararlanamamaktadır.