Dijital Dünyada Karaborsa

Dijital dünyada karaborsa pek çok insanın kimlik bilgileri ve önemli verilerini tehdit eden illegal bir piyasadır. Her açıdan bilgiye ihtiyaç duyulan internet ortamında bu verilerden faydalanmak isteyen değişik fırsat odakları bulunur. Mevcut bilgileri alıp karaborsada aklamak için kimlik bilgilerinin çıkar amaçlı kullanımı söz konusudur.

Kötü amaçlı bir yazılımcı dijital dünya üzerinden elde ettiği bilgileri çevrimiçi karaborsada satma ve kar sağlama yoluna gider. Günümüz somut dünyasında olduğu gibi internet mecrasında da kanunlar çerçevesinde işlemeyen ve hak ihlali doğuran bir ekonomi vardır. Bu ekonominin çevrimiçi boşluklardan faydalanması ve yasadışı olması en belirgin iki özelliği olarak karşımıza çıkar.

Kullanıcılara ait verilerin alınması ve yasadışı veri ticareti konusu haline getirilmesi oldukça tehlikeli bir duruma neden olacaktır. Bilgilerin bir defa ele geçirilmesi ile sonsuza dek hak kaybı oluşması ihtimali vardır. Karaborsa, ‘karanlık internet (dark net)’ olarak bilinen ve sanal dünyanın bir parçasını oluşturan alana giriş yapmayı hedefler. Karanlık internet aslında ateşli silah, uyuşturucu gibi suçlar ile çalıntı veri için yasal olmayan bir pazar konumundadır. Bu açıdan otoriteler tarafından etkin denetimi gerekli hale getirmektedir.

Dijital Dünya Tehditleri

Dijital dünya tehditleri kapsamında “sanal karaborsa” önemli bir yer teşkil eder. İnternet kullanıcılarının yeterli ve ayrıntılı bilgi sahibi olmadığı alanlarda teknik yetkinliklerle internet kullanıcılarını dolandırmak, siber suçluların yapmayı amaçladığı temel hedef olarak karşımıza çıkar. Dijital dünyada karaborsa tehdidinin doğmasına neden olan ve internet kullanıcılarının mevcut bilgilerini ele geçirmeye çalışanlar, hafife alınmaması gereken siber suçlular olarak nitelendirilir.

Çevrimiçi karaborsada kötü amaçlı yazılım üretmek, çevrimiçi verileri ele geçirmek ve yasa dışı elde edilen bilgileri satmak gibi faaliyetler sıklıkla gözlenir. Dolayısıyla dijital dünyadaki tehditlerden en önemlisi kullanıcılara ait bilgilerin karaborsada bir meta olarak satışının yapılmasıdır.

Dijital dünyanın aksaklıklarını anlamak için; öncelikle somut dünyadaki karaborsa kavramının tam olarak ne ifade ettiğini detaylıca araştırmak gerekir. ‘Karaborsa Nedir? Karaborsaya Düşmek Ne Demektir?’ başlıklı yazımızda konuya dair ayrıntılara rahatlıkla ulaşabilirsiniz.

Dijital Dünyada Yenilikler ve Siber Suç Mekanizması

Dijital dünyada yenilikler e-posta bilgisi, kredi kartı numaraları, kişisel bilgiler (başta kimlik ve adres bilgisi olmak üzere), sosyal medya hesapları ve ödeme bilgileri gibi çok sayıda bileşenle birlikte ilerler. Bu ilerlemelerle beraber sanal bilgilerin erişimi de oldukça kolaylaşır. Dijital dünyadaki siber suç mekanizması sosyal ağlar, e-posta platformları gibi mecralardan beslenir. İnternet güvenliğine dair dolandırıcılık için yardımcı botlar, sahte para birimleri, kredi kartları için klonlar ve gerçek olmayan çevrimiçi mağaza tasarımları siber suçluların karmaşık internet altyapısıyla birlikte kullandığı argümanlardır.

Siber Suç Mekanizmasında Yer Alan Bazı Meslekler

Siber suç denildiğinde ilk olarak yazılım alanında ve sanal dünyadaki yeteneklerini kötüye kullanan profesyoneller akla gelir. Kötü amaçlı yazılım oluşturan programcılar, bilgisayar ağlarına ulaşarak sistemlerin güvenlik zafiyetinden faydalanan bilgisayar korsanları, spam ve kimlik ağı üzerine hareket eden dolandırıcılar, kötü amaçlı internet sitesi tasarımcıları ve suç alt yapısı hakkında bilgi sahibi olan teknoloji uzmanları bu kapsamda değerlendirilebilir. Buna binaen klasik dolandırıcılık mekanizmasının da burada işlediği görülür. Sosyal ağlar üzerinden yapılan ürün satışlarında, sahte hesap oluşturan art niyetli kişiler pek çok kişiyi dolandırarak mağdur etmiştir.

Dijital dünya ihlalleri; uygulama biçimine göre farklılık gösterse de genelde birkaç temel adımdan oluşur. Kötü amaçlı yazılım meydan getirme, yasal olmayan çevrimiçi promosyonlar, satış aşaması ve kara para aklama işlemi; dijital karaborsacılığın temel yasadışı uygulamaları sayılabilir.

Dijital Dünyada Karaborsa Piyasasının İşleyişi

Dijital dünyada karaborsa piyasasının işleyişi kötü amaçlı yazılımcıların elinden çıkan yazılımlara dayanır. Herhangi bir bilgiyi araştırma, sosyalleşme ya da banka bilgilerini kontrol etme aşamasında zararlı bir yazılım kullanıcıyla iletişim kurar. İnternet güvenliği konusunda dolandırıcılık mağduru olunduğunda mevcut kişisel bilgiler korsanlar tarafından belirlenen sunucularda depolanır ve çevrimiçi karaborsa üzerinden satılır.

Günümüz koşullarında dijital dünyada tehdit altında olan yalnızca kişisel veriler değildir. Özellikle alternatif ekonomi piyasası olarak öne çıkan piyasalarda da ‘dijital para birimleri’nin kullanımına dair dolandırıcılık ve karaborsa faaliyetleri baş göstermiştir. Ciddi bir ekonomik karşılığı olan‘sanal para’ karaborsası hakkında Karaborsa ile Coin Madenciliği başlıklı yazımızı inceleyerek daha detaylı bilgiye erişebilirsiniz.

Dijital Dünya Bileşenleri ve Karaborsanın Önlenmesi

Dijital dünya bileşenleri verilerin korunması ve karaborsanın engellenmesi için dikkatli ve bilinçli şekilde değerlendirilmelidir. Devlet politikaları ve yasaların yanı sıra kullanıcıların da yapılabilecekleri bazı uygulamalar mevcuttur. Öncelikle internet kullanımına dair dolandırıcılık faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Kişisel verilere erişme izni talep eden ve tanıdık olmayan mecralardan gelen mesaj ve e-postalara dönüş yapılmamalıdır. Özellikle telefonlarda işletim sisteminin önermediği ve pazaryerlerinden indirilmeyen telefon uygulamalarına karşı dikkatli hareket edilmelidir ve mümkünse bu uygulamalar telefona yüklenmemelidir.

Bilgisayarda etkin kimlik avı önleyici ve antivirüs programları edinmek kullanıcıların dijital dünyada daha rahat dolaşmasına imkân tanır. Ayrıca kimlik bilgilerinin girilmesi gereken internet sitelerinin mutlaka ‘http’ yerine ‘https’ ile başlaması önerilir. Çevrimiçi bir işlemin bitmesiyle çerezler ve geçmişin silinmesi; bu alanda kullanıcıların dikkat edebileceği diğer faydalı uygulamadır.

Karaborsanın Dahil Olduğu Sektörlere Etkisi (bağlantı eklenecek) yadsınamaz. Dijital sahalardaki yasal boşluklar ve uygulamadaki eksiklikler; karaborsanın bu alanda olumsuz ekonomik ve güvenlik zafiyetlerine yol açtığı izlenimini doğrular.