Emlak piyasasında endişeli bekleyiş yerini gerginliğe bıraktı. İç piyasada 17 Aralık operasyonu sonrasında başlayan bu gerilim şubat ayı rakamları açıklandığında ise adeta 'alarm' verdi. Otomotiv pazarında şubat ayında yaşanan % 27'lik daralmanın ardından konuttaki kan kaybı ise % 67.4'lere ulaştı.
70 markalı konut projesini bünyesinde bulunduran ve sektörün genel durumunun işaretini veren Emlak GYO tarafından Kamu Aydınlatma Platformu'na rakamlar gönderildi. Bu rakamlar geçen sene şubat ayında bin 19 adet konut satılırken bu yıl aynı dönemde bu rakamın yalnızca 350 adet olabildiğini gösteriyor. 2013 yılının şubat ayında 1.1 milyar lira olan ciro ise % 89'luk kayıpla 123 milyon lira gibi rekor bir düşüşe sahne oldu.
Aralık ayı ile şubat ayı arasındaki 3 aylık dönemde ortaya çıkan veriler bir hayli dikkat çekici! Bu 3 aylık dönemde toplam bin 790 konut satışından elde edilen gelir ise 662 milyon lirada kaldı. Oysa bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre 3 bin 998 konuttan 2 milyar 321 milyon lira olmuştu. Geçen yılın üç aylık aynı dönemine göre ise adette azalma yüzde 55.2, ciroda azalma ise yüzde 71.4 olarak gerçekleşti.
“Tüketicinin Uygun Ortamı Beklemesi Normal”
Gayrimenkul piyasasının önde gelen oyuncuları, genel olarak piyasada bir talep durgunluğu olduğunu doğrularken, bunu siyasi gerginlikler ve seçim zamanına girilmesine bağlıyor. Seçimler nedeniyle ortamın sıkça gerildiğine dikkat sektör oyuncuları, "Sonuçta hayatlarında her gün gayrimenkul almıyorlar, uygun ortamı beklemeleri normaldir" görüşünü belirtti.
“Seçim Nedeniyle Gergin Bir Ortam Var”
HALUK SUR - Emlak GYO Yönetim Kurulu: "Geçen yıl daha çok projenin lansmanını gerçekleştirdik. Ancak buna karşın işin teknik kısmının açıklaması iç piyasadaki düşüşü görmemizi engellemez. Şu anda piyasada seçim nedeniyle gerilen bir ortam söz konusu. Yurtiçi ve yurtdışında herkes 31 Mart sabahına kilitlendi."
“Yüksek Tansiyon Alım Kararında Etkili Oluyor”
AZİZ TORUN - GYODER Başkanı: "Genel olarak bakıldığında satışlarda düşüş olduğu bir gerçek. Bunda öne çıkanlar faiz oranları ve mevsimlik etkiler de olsa şu anda seçim öncesi insanların beklemesidir. Seçimlerin atmosferi, siyasi söylemlerdeki tansiyon yüksekliği insanların kararlarını doğrudan etkiliyor."
“Seçimlerin Ardından Satış Normale Döner”
SÜLEYMAN ÇETİNSAYA - Artaş İnşaaat Y.K. Bşk.: "Şu anda Emlak Konut'un elinde satacağı proje pek kalmadı. Geçen yıl daha fazla proje satışa çıkmıştı, buradan bakıldığında rakamlar aslında normal. Satışlar beklentilerimizin altında olmasına karşılık yine de seçimlerin ardından normale döneceğini düşünüyoruz."
“Stabil Olmayan Bu Durum Endişelendiriyor”
UĞUR DUMANKAYA - Dumankaya İnşaat Y.K. Bşk.: "Tüketicinin genel anlamda seçim sonuçlarına kilitlendiğini görüyoruz, bu anlamda konut talebinde bir yavaşlama var. Satışlarda genel bir istikrar söz konusu değil. Bir hafta iyi bir hafta kötü geçiyor. Bu stabil ve sürdürülebilir bir noktada gitmiyor, bu durum bizi çok endişelendiriyor."
“2014 Yılı İçin Felaket Senaryosu Beklemiyoruz”
UMUT DURBAKAYIM - Teknik Yapı Y.K. Üyesi: "Bizim satışlarımızda düşüş yok ama piyasada seçimler nedeniyle insanlar beklemede bulunuyor, genel bir durgunluk var. Seçim genel olarak piyasayı biraz düzene sokup şekillendirecektir. Piyasalarda istikrar aranıyor. Biz bu yıl için bir felaket senaryosu beklemiyoruz."
Telekomun Payı 2 Puan Birden Düştü
Kredi kartı ile ödemelerde sektör detayına göre dağılımı incelendiğinde ise 'elektronik bilgisayar', 'telekom' ve 'kuyumculuk' sektörlerinin kredi kartı ile ödemeler içerisindeki payının azaldığı dikkati çekti. Elektronik-bilgisayar sektörünün 2013 yılının şubat ayındaki payı % 9 iken, 2014 yılının şubat ayında bu oran % 8'e geriledi. Aynı dönemde telekom sektörünün payı yüzde 6'dan yüzde 4'e, kuyumculuk sektörünün payı ise yüzde 2'ye düştü.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) kredi kartına taksit sınırlaması getirmesinin ardından taksitli harcamalar, 2014 şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 18 geriledi. 1 Şubat'tan itibaren kredi kartına getirilen taksit sınırı özellikle şubat ayı rakamlarında kendini bir kez daha gösterdi.
Şubatta geçen yılın aynı ayına göre kredi kartları ile yapılan taksitsiz ödemeler büyümesini sürdürürken taksitli ödemeler azaldı. BKM verilerine göre, bu yılın şubat ayında taksitli ödemeler geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18 azalarak, 7,1 milyar liradan 5.9 milyar liraya geriledi. Aynı dönemde taksitsiz ödemeler ise yüzde 14 artışla 20 milyar liradan 22.9 milyar liraya yükseldi. Taksitli ödemelerin toplam kredi kartı ödemelerindeki payı bu yılın şubat ayında yüzde 20'ye geriledi. Bu oran 2013'ün şubat ayında yüzde 26 ve bu yılın ocak ayında yüzde 31 düzeyindeydi.
Şubatta Kredi Kartıyla 28.7 Milyar Lira Harcadık
Bu yılın şubat ayında kredi kartları ile yapılan ödeme miktarı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6 oranında artarak 28.7 milyar liraya yükselirken ocak ayında bu oran yüzde 17 seviyesinde gerçekleşmişti. Banka kartları ile ödeme tutarı da geçen yılın şubat ayına göre yüzde 39 artarak 1.4 milyar liradan 2 milyar liraya ulaştı.
Türkiye'de otomobil pazarı da daraldı. Pazar şubat ayında yüzde 27.5 daralırken, AB ve EFTA ülkeleri toplamına göre otomobil pazarı, 2014 yılı ocak-şubat döneminde 2013 yılının aynı dönemine göre yüzde 6.3 arttı. AB ve EFTA ülkeleri toplamına göre otomobil pazarı, 2014 yılı ocak-şubat döneminde 2013 yılının aynı dönemine göre yüzde 6.3 arttı ve toplam 1 milyon 862 bin 597 adet satış gerçekleşti. 2013'ün aynı döneminde ise 1 milyar 751 bin 821 adet satış gerçekleşmişti. Bu arada Türkiye şubat ayı rakamlarına göre toplam satış listesinde 8. sıradan 10. sıraya geriledi.